Üç-beş yıl öncesine kadar ülkemizde dar bir kesime hitap eden resim ve plastik sanatların, bugün iki elin parmakları sayısınca da olsa yayını var.
Yakın zamana kadar, sergi katalogları dışında plastik sanatlara yer veren "Sanat Dünyamız" ile rahmetli Hamit Kınaytürk'ün tek başına çıkardığı ve magazin ağırlıklı bulunduğu için çok eleştirilen "Sanat Çevresi" dışında dergi yok gibiydi. Kınaytürk, 1978 Kasım'ında selofansız kuşe kağıda basılan, iç sayfaları üçüncü hamur olan ilk sayıyı çıkardığında "Bırak bu boş işleri..." diye çokça uyarılmış olsa da sanat meraklılarının şimdilerde elinden düşmüyor bu dergiler. İlk anda aklımıza geliveren Sanat Dünyamız, Artist, Art&life, P Dünya Sanatı Dergisi, Rh+sanat, Cey Sanat, Genç Sanat, Türkiye'de Sanat ve Plato gibi pek çok dergi süslüyor kitabevi raflarını. Edebiyat alanındaki 220'ye yakın (fanzin dergiler dâhil) derginin yanında bu sayı hiçbir şey ifade etmiyor gibi görünebilir; ancak gelişmenin kısacık bir süreye sığması ve yayınların kalitesi düşünüldüğünde, ortaya çıkan ürünler küçümsenecek gibi değil.
Üç yıl önce yeniden yayınlanmaya başlayan Artist Dergisi'nin Genel Yayın Yönetmeni Kaya Özsezgin, sanat dergilerindeki canlanmayı Türkiye'de son yıllarda çok aktif bir sanat ortamı olmasına bağlıyor ve şöyle diyor: "Olan biteni yansıtmaya, güncel olayları değerlendirmeye olan ihtiyaç, düzenli bir yayını beraberinde getirdi." Üç ayda bir yayınlanan P Dünya Sanatı Dergisi'nin Yayın Koordinatörü Ahsen Erdoğan, plastik sanatlar ve resim sanatçılarının yanı sıra izleyici ve koleksiyoner sayısındaki artışın, ayrıca Türkiye'nin dış dünya ile kültürel ilişkilerinin gelişmesi sonucu ortaya çıkan "Çağdaş sanatta neler oluyor?" sorusuna düzenli bir yayınla cevap bulma ihtiyacının, dergileri desteklediği görüşünde. Bu ay 25. sayısını çıkaran Rh+sanat'ın Genel Yayın Yönetmeni Tevfik İhtiyar ise plastik sanatlar konusunda hâlâ yeterli bilgi akışı olmadığı görüşünde. Genellikle sanat galerileri tarafından çıkarılan dergilerin maddî olarak zor şartlarda çalıştığına dikkat çeken İhtiyar, üç-beş günde tüketilemeyecek ve kaynak olarak saklanacak bu yayınlara gereken değerin verilmediğini öne sürüyor. Henüz 14. sayısı elimize ulaşan Art&life Dergisi Yazı İşleri Müdürü Beste Gürsu ise sanata ilgisi olanların güncel olayları takip etmesine imkan tanıyan dergilerin, genç sanatçıları desteklediğini de söyleyerek işlevlerine çekiyor dikkatimizi. Cey Sanat'ın sorumlusu Cavit Mukaddes, güncel sanatın izlenebilmesi bir yana, genç yeteneklerin, usta sanatçıların ve eleştiri alanında ürün veren kalemlerin aynı potada okuyucuya sunulmasının önemine değinirken, dergilerin eğitici yanını vurguluyor. Genç Sanat ve Türkiye'de Sanat'ın sorumlusu Doğan Paksoy ise sayıdaki artışın sanata verilen önemle paralellik gösterdiği görüşünde.
Sanat dergilerinin bir kısmı, yurtdışındaki okuyucularını da düşünüyor. Türkçe yayımlanan P Dünya Sanatı Dergisi, yılda üç kez "P Art and Culture Magazine" adıyla Avrupa'da İngilizce dağıtılıyor. Üçüncü sayısı baskıya hazırlanan kadronun en genç üyesi Plato, Avrupalı okuyucuları için Türkçe'nin yanında İngilizce metinler de içeriyor. 5. yılını geride bırakan Rh+sanat ise mayıs ayında Türkçe'nin yanı sıra İngilizce yayına geçerek plastik sanatların dünyadaki nabzını tutmayı hedefliyor.
Kaya Özsezgin - Artist Dergisi Genel Yayın Yönetmeni
Son yıllardaki sayı artışı, rekabetle birlikte kaliteyi de getirdi. Sıradan bir dergi piyasada tutunamaz zaten. Yayıncıların büyük kısmının galeri sahipleri olduğu gözden kaçmamalı. Galeriler sanata daha etkin bir katılım gerçekleştirmek istiyor; düzenli bir yayın bu açıdan çok gerekli. Dergi, sanata, genç sanatçılara ve alıcıların galerilere toplanmasına katkıda bulunuyor.
Ahsen Erdoğan - P Dünya Sanatı Dergisi Yayın Koordinatörü
P, sanat eleştirileri ve akademik dosyaları ile bir ders kitabı öğreticiliğinde. Sanat tarihçileri, öğrenciler ve koleksiyoncular sıkı takipçileri. Plastik sanatlara ilginin artması, koleksiyoncuların çoğalması dergilerin önünü açtı. Sanat çevresinin dış dünya ile ilişkilerinin artması ve bienal gibi uluslararası organizasyonlar da bu yayınlara olan ihtiyacı beraberinde getirdi.
Levent Çalıkoğlu - Plato Dergisi Yayın Kurulu Üyesi
Plastik sanatlar alanında bir sıkışma vardı. Bugünün sanatını görünür kılacak, yerel ve ululslararası ortamdaki üretimleri takip edip onları harekete geçirecek bir yayına ihtiyaç duyduk. Güncel üretimin kaydının tutulmasının gerekliliği de bizi böyle bir projeye itti. Bugünün üretimini gelecek kuşaklara aktaracak bir arşiv görevi görüyor bu dergiler.
Jülide Karahan
28 Şubat 2006/Zaman
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder