Kimi Minyatürleri Kimi Dinozorları Görür

MÜZİSYEN MERCAN DEDE RESSAM KİMLİĞİYLE KARŞIMIZDA. SANATÇI, BEŞ YILLIK BİR EMEĞİN ÜRÜNÜ OLAN ESERLERİNİ 26 HAZİRAN’A DEK EKAVART GALLERY’DE SERGİLİYOR.

Üniversite yıllarında çalıştığı mekânın DJ’i bir gece işe gelmeyince onun yerine geçen Mercan Dede (Arkın Ilıcalı), 1992’de Toronto’daki bir festivalde tekno bir parçaya ney taksimi ekleyince epey dikkat çekti ve yoluna müzikle devam etti. Yılın bir kısmını Montreal’de, bir kısmını İstanbul’da geçiren sanatçı, sıkı bir resim ve fotoğraf eğitimi almış aslında.

Ama ancak 15 yıllık bir aradan sonra öğrendiklerinin meyvesini yemeye başlamış. Fotoğraf, baskı ve resim gibi pek çok tekniğin bir arada olduğu eserlerde; ejderha, gül, King Kong, dinozor, deniz feneri, derviş dede, tren, semazen ve minyatür gibi pek çok figür var.

“Herkes kendindeki hikâyeyi görüyor. Ayna bir nevi. Biri minyatürleri, başkası dinozorları fark ediyor.” diyor ve ekliyor Mercan Dede: “Sergideki eserler 20 yıldır biriktirdiklerim sayesinde oluştu. Şu figür yıllar önce bir arkadaşımın bana gönderdiği eski bir kartpostaldan örneğin. Tahmin ediyorum 1880’lerde yaşamış bir Bektaşi dervişi o.”

DOKUNMAMAK YASAK

Serginin ismi Âşıklar Kabilesi. Eserler isimsiz. “İsme gerek yok. Her biri özgün. Bir süre sonra eserin kendisi imza yerine geçecek zaten diyor ve ekliyor sanatçı: “Çok katmanlı her biri. Üst üste öyle çok figür ve malzeme var ki… Saklı gizli bir sürü şey... Bazıları ilk görüşte fark ediliyor, bazıları baktıkça, dokundukça anlaşılacak. Bu yüzden dokunmak değil, dokunmamak yasak!”

İnci tozundan Arap zamkına, mumdan boyaya pek çok malzemenin bir arada olduğu eserlere 14 ve 50 dakikalık iki video eşlik ediyor. Videolarda da eserlerin üretim süreçleri yer alıyor.

***

MERCAN DEDE
Arkın Ilıcalı 1966 yılında Bursa’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu Gazetecilik bölümünün ardından, aldığı bir bursla Kanada’daki University of Saskatchewan’da Güzel Sanatlar bölümüne girdi. 1992 yılında Kanada’daki Concordia Üniversitesi’nin Master of Fine Arts bölümünü kazandı. 1996’da tamamladığı master programının ardından aynı üniversitede iki yıl öğretim üyeliği yaptı. Görsel sanatlar alanındaki çalışmalarına 1996 yılında ara veren Ilıcalı, Mercan Dede ismini kullanarak başladığı müzik çalışmalarını sürdürüyor.

***
NEY
Türkiye’nin Güneydoğu Akdeniz ve Ege bölgelerinde yetişen ve kargı denen bir çeşit budaklı kamıştan yapılan ney, dokuz boğumdan oluşuyor. Üzerinde altısı üstte, biri altta olmak üzere yedi delik var. Bir neyin düzgün akortlu olabilmesi için boğumlarının her birinin birbirlerine eşit olması şart. Böyle bir kargının sazlıkta bulunması ise çok nadir… Bu sebeple ney yapımcıları kaydırma denilen bir yöntem kullanarak neyin akordunu istenilen frekanslarda ayarlamaya çalışıyor. İdeal ölçülerde bir neyin fiyatı çok yüksek ve bulunması da epey zor.

JÜLİDE KARAHAN

SKYLIFE / HAZİRAN