Şaşırma hakkınızı kullanın!

İnsanın şaşırabilme gibi bir yetisi var. Çok heyecan verici bir yeti bu; bir o kadar da eğlenceli. Malzemesi basit: Hiçbir bilgi/fikir sahibi olmamak. Borusan Müzik Evi'ndeki Madde-Işık II sergisindeki yeni medya işleri, şaşırma hakkınızı kullanmanız için biçilmiş kaftan.

Yaşlıca bir beyefendi sergi gezmesinde. Hadi diyelim serginin ismini: Arter'deki 'Görünmezlik Taktikleri'. Elinde broşür. Hiç bakmıyor ona. Kendi kendine dolaşıyor sadece. İçeridekilerden biri, bir hanımefendi, "Broşürde anlatılıyor her biri. İsterseniz bir bakın!" diyor. Beyefendinin cevabı: "Çok sevdiğiniz bir şairin şiirlerini okurken biri gelip size şiirin ne demek istediğini söylese hoşunuza gider mi?" Hanımın yüzünde hoş bir renk... Bu beyefendi bizi geçtiğimiz gün görseydi halimize nice gülerdi. Çünkü Borusan Müzik Evi'ndeki Madde-Işık II isimli sergiyi aynen böyle gezdik. Sergiyi bize küratör Richard Castelli bir bir anlattı.

Madde-Işık II, cumartesi günü açıldı. Alelade bir saatte, kimsiz kimsesiz, hatta karanlıklar içinde bir daha gidince anladık: Yaşlıca beyefendi bir hayli haklı. İnsanın kimsenin bir şey demesine fırsat vermeden gezmesi gerekiyor böyle sergileri ki şaşırabilsin alabildiğine; rahatça gülüp ürkebilsin bir de...

Bizim telaşa gelince; geçen yıl bu zamanlar yine aynı mekânda yine aynı isimli bir sergi vardı. 35 bin kişinin ziyaret ettiği... Müziğin gölgesini yansıtan, algının sınırlarını zorlayan ve gerçeklik duygusunu alaşağı eden bir sergi... Ne sergiydi! Paul Valery'nin 'Eupalinos ve Öteki Söyleşimler' kitabında Sokrates'in sorduğu "Görkemli bir şölene katıldığında, bir şölende yerini aldığında, orkestranın salonu sesler ve hayaletlerle doldurduğunu saptamadın mı? Önceki mekânın yerini anlaşılır ve değişken bir mekânın aldığını, daha doğrusu zamanın kendisinin seni her yandan çevrelediğini fark etmedin mi?" sorusuna cevap arıyordu. Ve veriyordu...

MARİFET KÜRATÖRDE

Marifet; çalışmalarını Paris'te sürdüren ve dünyanın dört bir yanında önemli sergilere imza atan küratör Richard Castelli'de. Beğendiği sanat eserlerinin ortak noktasını yakalayıp sergiyi onun üzerinden inşa ediyor Castelli. Şöyle anlatıyor süreci: "Ben sanat eserlerine bakarak işe başlarım. Aralarında bağlantılar hissederim ve bu bağlantılara dayalı bir kavram inşa ederim. Eğer ilk seçimimde, son aşamada ulaştığım kavrama uymayan bir eser varsa onu çıkardığım olur." Sinemada ön sıralarda oturmayı seven biri karşımızdaki. Bu herkes için böyle olmayabilir. Çünkü görüntünün içinde kaybolmak kimilerini korkutur. "Ama beklerseniz bir süre sonra o ön sırada bile algınız görüntüye alışır." diyor ve ekliyor Castelli: "İşte yeni medya da böyle bir deneyim. Berbat bir yeni medya sergisinin içinde olmak elbette kötü olur, ama iyi eserler söz konusuysa kendinizi kaybedeceğiniz, bir sürü duyu/duygu arasında kalacağınız kesin."

Yerçekimi ve zaman algısını alaşağı eden Madde-Işık II'de Jean Michel Bruyère, Kurt Hentschläger, Julien Maire, Christian Partos, Joachim Sauter & Dirk Lüsebrink (Art+Com), [The User] ve Li Hui'nin eserleri var. Neler yapmışlar? Söylemiyoruz ki şaşırma hakkınızı dilediğinizce kullanın. Borusan Müzik Evi'ndeki serginin son tarihi 25 Eylül.

JÜLİDE KARAHAN

ZAMAN KÜLTÜR / 31.05.2011