Resim ve Heykel Müzesi'nde sular duruldu

Nereden baksak 10 yıldır kapalı olan ve soygun, kayıp haberleriyle gündeme gelen Ankara Resim ve Heykel Müzesi, kapsamlı bir restorasyon çalışmasının ardından geçtiğimiz ay ziyarete açıldı. Güvenlik ve kurumsallaşma gibi sorunlarını geride bırakan müzede 750 eser sergileniyor.

Ankara Resim ve Heykel Müzesi'nin yakın tarihi biraz problemli, hatta kayıp. Mimar ve mühendis Arif Hikmet Koyunoğlu tarafından 1927'de inşa edilen ve 6 Nisan 1980'den beri müze olarak hizmet veren yapı, 2000'lerin başından bu yana, tadilat gerekçesiyle kapalıydı. 2008'de kimseyi memnun etmeyen bir açılış hamlesi yapan müze, soygun ve kayıp haberleriyle gündeme gelince onarımların yetersiz olduğu gerekçesiyle yeniden kapatıldı.

Müzede ciddi bir yönetim krizi olduğunu kabul eden Ertuğrul Günay, geçtiğimiz ayki açılış konuşmasında süreci anlattı: "Mütevazı bir müze olarak yola çıkan ama epey ihmalkârlığa uğrayan Ankara Resim ve Heykel Müzesi'nin 2008'deki açılışı kimsenin içine sinmedi. Çünkü binadaki sergi salonları son derece sınırlı, güvenlik imkânları son derece yetersizdi. Bunları yeni baştan ele aldık. Güvenlik sisteminden teşhir mekânlarına, salonlardan bahçeye her yeri yeni baştan düzenledik."

ÖDÜNÇ GİDEN ESERLER DÖNÜYOR

Müzenin sorumluluğu Mart 2011'den bu yana Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürü Vekili Ömer Bozoğlu'nda. "Şu anda teşhirde 750 eser var. Orijinalliğinden şüphe duyulanların sergilenmesi söz konusu bile değil." diyen Bozoğlu'na toplam eser sayısını soruyoruz. Müzede 4.000'e yakın eser olduğunu söyleyen ama net bir sayı veremeyen Bozoğlu şöyle açıklıyor durumu: "Müzedeki eser sayısı 4.000'in üzerinde ama kesin bir rakam veremiyorum. Çünkü diğer kurumlardan gelecek eserler var. Süreç henüz tamamlanmadı. Geçtiğimiz yıllarda müzede ciddi bir hafıza kesintisi yaşandı ve sayımlar sürüyor. Sadece şunu söyleyebilirim. Çalınan değil de devletin farklı kurumlarına sergilenmek üzere verilen eserler söz konusu. Bakanlık birimleri, Anayasa Mahkemesi gibi... Onları tespit edip geri alıyoruz yavaş yavaş. Müzede bulunan ve orijinalliğiyle ilgili soru işaretleri olan eserler için de bir komisyon kuruldu. İncelemeler sürüyor."

"Gidenler tespit edilemez ve geri gelmezse yapacak bir şey yok." diyen Bozoğlu, müze yönetiminin kurumsal kimliğini oturtmak için çalıştıklarını söylüyor ve ekliyor: "2010'da Resim Heykel Müzeleri Yönetmeliği'ni çıkardık. Bundan böyle müzeye girecek ve müzeden çıkacak eserler resmi kurallar çerçevesinde gerçekleşecek. Her türlü düzenlemenin 2012 ortalarında bitmesini planlıyoruz."


***

Çalınan ve kaybolan eserler

2009 sonunda gündeme gelen çalıntı haberlerine göre Hoca Ali Rıza'ya ait 13 karakalem çalışmasının asıllarının kayıp olduğu, yerlerine fotokopilerinin koyulduğu tespit edilmişti. Çalınan ya da kayıp olan resim sayısının çok daha fazla olduğu, depolarda hatta sergi salonlarında yer alan bazı eserlerin de sahte olduğu söylenenler arasındaydı. Diğer kurumlara sergilenmek üzere giden eserlerin kayıtlarının tutulması sırasında titiz davranılmadığı herkes tarafından kabul edilmiş ve geniş çaplı araştırmalar başlamıştı. Çalışmaların ne zaman sonuçlanacağı henüz belli değil.

100'ün üzerinde güvenlik kamerası

Ankara Resim ve Heykel Müzesi'nin ziyareti ücretsiz. Osman Hamdi Bey Salonu'nda başlayan ziyaret; Abdülmecid Efendi'den Şeker Ahmet Paşa'ya, Şevket Dağ'dan İbrahim Çallı'ya Türk resminin önemli isimlerinin tablolarını görme imkânı sunuyor. Ercüment Kalmık ve Neşet Günal gibi hocaların eserlerinin de bulunduğu müzede Fikret Mualla'ya ayrılmış bir oda var. Belli periyotlarla değişmesi ve kimi zaman belli konseptler çerçevesinde yapılması planlanan sergilere geleneksel bir Ankara ev içi de dahil. Türk süsleme sanatları için de bir odanın ayrıldığı müzede; hat, tezhip, ebru, minyatür ve çini örnekleri de mevcut. Alt kattaki iki galeri ise süreli sergiler için ayrılmış. Müzedeki farklı bölümlere dijital güvenlik kodlarıyla girilebiliyor ve şu anda müzede 100'ün üzerinde güvenlik kamerası bulunuyor.

JÜLİDE KARAHAN

ZAMAN KÜLTÜR / 29.08.11