28 Temmuz 2010 Çarşamba

SERAMİKTEN BAKIRA, MERMERDEN CAMA

Denizli'nin Tavas ilçesinin Medet köyünde yaşayan sırsız seramik ustası Necip Savcı’yı tanıyanlar bilir. Usta; derme çatma köy evinde yumurta kabuğu inceliğindeki çömlek, sürahi, vazo ve testilerini üretir. Tornanın başına oturur, pedalına basar, dönen hamuru uzatır, kısaltır, ne yaparsa yapar ve incecik hale getirir. Ardından yere, bin bir desenli eski kilimlerine oturur ve kili kille karıştırıp, toprağı toprakla boyar. Yaptıklarının üzerlerine desenler çizer sonra, ama ne desenler… Tarihten süzülmüş türlü hayatlar, en çok da Hititler. Bu ritüelin ardından başta oğlu olmak üzere aile fertlerinin de desteğiyle fırına dizer eserlerini. Hatta şimdilerde biraz rahatsız olduğundan daha çok yardım alıyor oğlundan.

Fırından çıkanlara gelince işte orada durmalı. Ya yolu Tavas’a düşürüp görmeli onları ya da Türkiye’nin çeşitli müzelerini dolaşıp müze mağazalarının raflarına daha dikkatli bakmalı. Çünkü o raflarda Necip Savcı’nın çömlek, sürahi, vazo ve testileri yanı sıra Türkiye’nin dört bir yanında kendi yağıyla kavrulan nice ustanın el emeği göz nuru var.

DİYAR DİYAR GEZMEDEN

Türkiye’de 3000 kadar geleneksel el sanatları ustası bulunuyor. Ama onların el emeği göz nurlarına ulaşmak pek kolay değil. Her şeyden önce diyar diyar gezmek gerekiyor. Sonunda bu işi birileri yaptı: Bilkent Kültür Girişimi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü. Proje şöyle: Türkiye’nin kültürel değerlerini yerli ve yabancı turistlere tanıtmak amacıyla 2010 yılı sonuna kadar 19 ilde, 55 müzede; 62’si müze mağazası, 33’ü müze kahvesi olmak üzere toplam 95 mağaza açmak ve oralarda geleneksel el sanatları ustalarının eserlerine yer vermek.

İlk mağaza Topkapı Sarayı’nda Kasım ayında açıldı. Onu Ayasofya, Türk İslam Eserleri Müzesi, Kariye ve Efes Müzesi izledi. Şimdiye dek hizmete giren 30 müze mağazasında; seramikten bakıra, camdan dokumaya geleneksel Türk el sanatı ürünleri yanı sıra; çeşitli yayınlar, replikalar ve bulundukları müzelerdeki eserlerden esinlenen tasarımlar yer alıyor. Müze deneyimini bütünleyen tasarımlar arasında; saray koleksiyonlarından ilhamlı cam eşyalar, minyatürlerdekilere benzer tesbihler, kaftanlardan esinli çantalar, mozaiklerle bir örnek yelpazeler var. Biri mutlaka ilginizi çekecek…


JÜLİDE KARAHAN

SKYLIFE/TEMMUZ

Hiç yorum yok: