Itrî yılında bir yaprak kıpırdadı

 

 

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV), 3 Aralık'ta geniş katılımlı bir sempozyum düzenliyor. 'Itrî'ye Döneminde Disiplinlerarası Bakış' başlıklı sempozyumun küratöryal çalışmasını yapan Gönül Paçacı, "Belki yepyeni bilgi ve belgelere ulaşılmayacak, yoktan bir şey var edilmeyecek ama her türlü malzeme fakirliğine rağmen ciddi bir program hazırlıyoruz." diyor.

 

 

Büyük Türk bestekârı Itrî'yle ilgili beklentilerin yüksek olduğu bir yıl içindeyiz. Çünkü ölümünün 300. yılı sebebiyle 2012, UNESCO tarafından Itrî yılı ilan edildi. 100 TL'nin üzerindeki hayalî resmi ve kayıtlara geçen 42 bestesi dışında hakkında pek az şey bildiğimiz Itrî için yapılacaklar merak konusu. Asıl adı Buhûrîzâde Mustafa olan Itrî'nin doğum ve hatta ölüm tarihi muallâkken... Edirnekapı'daki bir mezar Itrî'nin diye gösterilse de gerçeğinin yeri bilinmezken... Nerede yaşadığı, nasıl bir hayat sürdüğü, eğitimi ve kendisi; her biri merak konusuyken... Itrî yılından yeni bilgi, bakış açısı ve yorum getirecek etkinlik ve yayınlar beklenmesi gayet doğal.

Yıl içinde yapılan ve yapılacaklara gelince... Pek çok etkinlik, özellikle de konser ve CD çalışması yapıldı, yapılıyor. Ama özellikle ilgililerinin beklediği akademik çalışmalardan henüz çıt yok. Sadece... İKSV'nin düzenlediği ve küratöryal çalışması İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Türk Musikisi İcra Heyeti Şefi ve Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezi (OMAR) Müdürü Gönül Paçacı'nın yaptığı bir sempozyum var. 'Itrî'ye Döneminde Disiplinlerarası Bakış' ana başlığını taşıyan sempozyumda, 17. yüzyıl dönemine dair edebiyat, tarih ve diğer disiplinlerin konuşulması, bu sayede disiplinlerarası ve dönemsel bir çalışma gerçekleştirilmesi planlanıyor. 3 Aralık'ta gerçekleşecek sempozyumda sunulacak tebliğlerin kitap haline gelecek olması meraklıları heyecanlandırıyor. Ama... Galiba beklenen bu değil.

ÖNEMLİ TEBLİĞLER VE KONSERLER VAR

Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi ve müzikolog Cem Behar, yeni bir bilgi, yorum ya da bakış açısı sunmayacak etkinliklere mesafeli yaklaşma taraftarı. Itrî'yle ilgili çalışmaların uluslararası boyutunun ve bilimsel niteliğinin eksik olduğunu söyleyen Behar'a göre övgü, hasret, güzelleme; bunlar hoş şeyler ama ilimle, bilimle alakaları yok! "Itrî yılından daha akademik şeyler bekliyorum. Bir konferans ya da sempozyum düzenlenecekse bunun uluslararası bir yankısı olmalı." diyen Behar, araştırmacıları daha ciddi çalışmalara yöneltecek etkinliklerden yana.

Sempozyumun küratöryal çalışmasını yapan Gönül Paçacı ise hızlıca geliştiği halde epey yol aldıklarını düşündüğü sempozyum için, "Belki yepyeni bilgi ve belgelere ulaşılmayacak, yoktan bir şey var edilmeyecek ama her türlü malzeme fakirliğine rağmen özellikle düşünsel boyutta ciddi bir program hazırlıyoruz. Böyle bakınca yarısı boş yarısı dolu." diyor ve ekliyor: "Atılan her adım kapalı devre konuşmalardan daha iyidir."
Niyetlerinin başka alanları da araştırarak dönemle ilgili geniş bir perspektif edinmek ve tarih, edebiyat, ilahiyat gibi farklı alanlardaki kısa oturumlarda müzik tebliğleri sunmak olduğunu söyleyen Paçacı; Türkiye'nin mevcut en eski Türk müziği topluluğu olan ve günümüzde İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'nın bünyesinde çalışan Türk Müziği İcra Heyeti'nin günün sonunda vereceği konseri epey önemsiyor. 17. yüzyıla ait farklı bestekârların değişik formlardaki, bazıları çok nadir icra edilen eserlerinden örnekleri içerecek dönem konserine önemli solistlerin katılması bekleniyor. Kudsi Erguner'in Itrî'nin Batı'da nasıl algılandığı üzerine bir tebliğ sunmasının planlandığı sempozyumda, 17. yüzyıl sosyal yaşantısı üzerine Mehmet Genç, dönemin müzik formları üzerine ise Walter Feldman konuşacak.

JÜLİDE KARAHAN

ZAMAN KÜLTÜR/ 9 Ağustos 2012