Itrî Yılı'nda sempozyumlar çakıştı

 

 

Ölümünün 300. yılı sebebiyle 2012, UNESCO tarafından Itrî Yılı ilan edildi. Yapılanları ve yapılması planlananları, Medeniyetler İttifakı Enstitüsü Itrî Türk Mûsikîsi Araştırmaları Merkezi sorumlusu Yalçın Çetinkaya'yla konuştuk ve Itrî'yle ilgili aynı bakış açısına sahip iki ayrı sempozyumun yapılacağını öğrendik. 

 

Itrî Türk Mûsikîsi Araştırmaları Merkezi olarak 2012 Itrî yılı için neler yaptınız? 
 
Fatih Sultan Mehmed Üniversitesi Medeniyetler İttifakı Enstitüsü (MEDİT) Itrî Türk Mûsikîsi Araştırmaları Merkezi olarak 25-30 proje geliştirdik. Bunların 10 kadarını UNESCO Türkiye Milli Komitesi Başkanlığı'na ve Yönetim Kurulu'na sunduk. Başkanlık 5 proje seçti.

Neler onlar? 
 
Birincisi İstanbul'da gerçekleşecek ve Paris'te tekrarlanacak uluslararası bir Itrî Sempozyumu ve ona bağlı bir konser. Bu projeye tebliğlerin yer aldığı ve İngilizce, Fransızca ve Arapça gibi dillere çevrilecek bir kitap da dâhil. İkincisi Itrî'nin hocası Hafız Post'un güfte mecmuasının hem tıpkıbasımı hem de günümüz Türkçesine çevrilmiş halinin yayımlanması. Bir nüshası Topkapı Sarayı'nda bulunan mecmuada Itrî'nin de güfteleri var. İTÜ Türk Mûsikîsi Devlet Konservatuarı Müzikoloji Bölümü'nden bir arkadaşımız mecmua üzerinde çalıştı ve Itrî'nin güftelerini tespit etti. Üçüncüsü bugünkü tarihçi, müzikolog ve siyasetçilerin yazılarından oluşacak bir Itrî armağanı. Dördüncüsü bir Itrî belgeseli, beşincisi ise Türkiye ve dünyadaki önemli konservatuarların bestecilik bölümü son sınıf öğrencilerinin katılacağı Itrî atölyeleri. UNESCO Türkiye Milli Komitesi Başkanlığı bu projeleri destekleyici firmaya sundu. Onlar sempozyumu kabul ettiler. 

Bu durumda sadece sempozyum mu hayata geçecek? 
 
Evet. UNESCO Türkiye Milli Komitesi Başkanlığı'yla birlikte sempozyum, konser ve tebliği kitabı hayata geçecek. Bir de İTÜ Türk Mûsikîsi Devlet Konservatuarı ve Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Medeniyetler İttifakı Enstitüsü işbirliğiyle Hafız Post güfte mecmuasının yayımlanması var. 

Sempozyum ne zaman ve ne çapta olacak? 
 
Sempozyum, 23, 24 ve 25 Kasım tarihlerinde 30 yerli ve yabancı bilim adamının katılımıyla Cumhurbaşkanlığı himayesinde İstanbul'da yapılacak. 

Itrî'yle ilgili bilgilerimiz hem az hem de muğlâk... Bu anlamda sempozyumda yeni bilgi, belge ya da bulgular yer alacak mı? 
 
Bizim isteğimiz de bu. Itrî ile ilgili muğlaklığı azaltıp ortaya net bir profil koyabilmek. Bunun için elimizden geleni yapıyoruz ve konuyla ilgili kişi, kurum ve kuruluşları işbirliğine davet ediyoruz. Ortak ve doğru bir Itrî profilinin oluşması için dayanışma şart. 

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) da bir sempozyum düzenliyor; 3 Aralık'ta. Neden birleşmediniz? 
 
Biz İKSV ile görüştük ve onlara birlikte çalışmayı teklif ettik aslında. Ama İKSV kendi başına ve daha küçük boyutta bir şeyler yapmayı tercih etti. Yapabilirler tabii ki ve bu memnuniyet verici. Ama biz Itrî'yi disiplinlerarası bir bakış açısıyla, döneminin tüm dinamikleriyle anlatıp doğru bir profil ortaya koymayı planlıyoruz. 

Tesadüfe bakın... İKSV'nin düzenlediği sempozyumun başlığı da 'Itrî'ye Döneminde Disiplinlerarası Bakış'. Yakın tarihlerde, aynı konuda ve hatta aynı başlıkta iki ayrı sempozyum mu olacak bu durumda? 
 
Yanlış anlaşılmasın. Bir anlaşmazlık kesinlikle söz konusu değil. Yalnız fikri temelin Medeniyetler İttifakı Enstitüsü tarafından atıldığını söylemeliyim. 

Konuşmacıları paylaşamama gibi bir şey söz konusu olur mu? Ya da bir konuşmacı iki ayrı sempozyuma da katılabilir mi? 
 
Eğer konuşmacı için bir sakıncası yoksa bizim için de yok. Yalnız bir tebliğin iki tarafta da sunulması gibi bir şey tabii ki söz konusu olamaz. Zaten mevcut bilgi üzerine yeni bir şey koymayacak bir tebliğin kıymeti de yok. 

Itrî Yılı bitmeden yapılacaklar arasında başka neler var? 
 
Bir kere Itrî Yılı 1 Ocak 2012'de başladı, 31 Aralık 2012'de bitecek diye bir şey yok. Itrî'nin besteleri 300 yıldır söyleniyor. Ama bu yıl tabii ki bir dönüm noktası olmalı; en azından 300 yılık birikim geleceğe doğru şekilde aktarılmalı. Amacımız Itrî'yi önce Türkiye'de doğru tanıtmak sonra yurtdışına açmak. Itrî'yle ilgili çalışmalarımız Yunus Emre Enstitüsü'nün yurtdışındaki merkezlerinde devam edecek. Yine Fatih Sultan Mehmed Üniversitesi ve Zeytinburnu Belediye Başkanlığı'nın Itrî için temsîlî bir mezar taşı yapma projesi var. Bir de Itrî'nin bazı melodilerini caz müziğine uyarlamak gibi bir fikrimiz var. Bakalım... 


JÜLİDE KARAHAN 

ZAMAN KÜLTÜR 20 AĞUSTOS 2012